همه ما می دانیم که گیج شدن احساس چندان دلچسبی نیست. برخی بر این باورند که وقتی گیج می شوند نمی توانند چیزی را یاد بگیرند. همه ما به کلاس های آموزشی و جلسات یادگیری می رویم تا بتوانیم تا آنجایی که ممکن است از این احساس گیجی جلوگیری کنیم. اگر بدانید تمام این باورها اشتباه است آیا تعجب نمی کنید؟
دانشمندان اطلاعات وسیعی را در این زمینه بدست آورده اند : اگر می خواهید یادگیری شما پربازده تر، عمیق تر و ماندگارتر باشد باید در پروسه یادگیری، گیج شوید.
مغز انسان مانند یک ماشین عمل می کند به این صورت که الگویی را انتخاب، سپس آنرا شناسایی می کند و به رسمیت می شناسد. مغز وقایع مربوط به هم را شناسایی می کند و سپس آنها را در یک کلیّت معنادار به هم مرتبط می سازد. این توانایی مغز در بسیاری از موارد می تواند به خدمت ما درآید، مواردی از قبیل شناسایی تم خاصی در ادبیات، فهم عمیق ساختار علمی، مسائل ریاضی، پیش بینی پیچیدگی های پنهان شده و دیدن راه حلها. با گذشت زمان و قرار گرفتن در این موقعیت ها، آشنایی خاصی با ماهیت آنها در ضمیر ناخودآگاه ما ایجاد می شود که به سختی می توان در قالب کلمات آنرا بیان کرد اما به راحتی می توان آنها را در بوته عمل قرار داد.
ما با سریع جواب دادن، تمایل به کوتاه کردن این پروسه یاد گیری بلند مدت را داریم؛ چراکه می خواهیم سریع از حالت گیجی در بیاییم. بهتر است. به دو دلیل اجازه دهیم این حالت گیجی در ما باقی بماند :
1- ندانستن یک راه حل صحیح که حلال مشکل است به ما این اجازه را می دهد که به کند و کاو ادامه دهیم و به توضیحات دیگر نیز دست پیدا کنیم و از این رو به حسی عمیق تر و وسیع تر نسبت به مسئله خواهیم رسید. 2- داشتن احساس گیجی، یا نداستن اینکه چه اتفاقی خواهد افتاد، کشش بیشتری را در ما نسبت به حل مسئله ایجاد خواهد کرد و انگیزه بیشتری برای نگاهی عمیق و جستجویی قوی برای راه حل بدست می آوریم.
محققین سه راه را برای وادار کردن ما به ماندن در حالت گیجی در زمینه رسیدن به راه حل ارائه می دهند :
1- خود را در موقعیت های گیج کننده قرار دهید.
2- سریع نخواهید که به جواب برسید.
3- قبل از اینکه یاد بگیرید خود را محک بزنید : جستجوی جواب در مغز برای مسائلی که هیچ وقت به آن برخورد نکرده ایم، مانند کوددهی به زمین زراعی عمل می کند. حتی اگر موفق به یافتن جواب برای مسئله مورد نظر نشویم. برای اینکار می توانید بعد از خواندن کتاب یا گزارشی آنرا ببندید و از خودتان سوالاتی در موارد بیان شده بپرسید. حتما در برخی کتاب ها قسمتی را که به عنوان پیش آزمون (Pre-test) ایجاد شده است دیده اید. درواقع این قسمت برای محک زدن شما در موارد مندرج در کتاب است. بهترین راه برای محک زدن خودتان، جستجو در گوگل است. سعی کنید خودتان به جواب برسید حتی اگر نتوانید این کار را درست انجام دهید باز هم باعث می شود اطلاعات را بیشتر به خاطر بسپرید.